Verzekering bestuurdersaansprakelijkheid

Als bestuurder ben je in eerste instantie niet persoonlijk aansprakelijk voor de verbintenissen van de vennootschap die je bestuurt.

Toch zijn er heel wat gevallen waarin je als bestuurder wel persoonlijk aansprakelijk gesteld kan worden:

Een persoonlijke fout in de uitoefening van je opdracht. Enkele voorbeelden:

• Je onvoldoende ontfermen over het beleid van de onderneming
• Een financieel engagement (bv. een investeringsbeslissing) aangaan dat duidelijk onvoordelig is voor het bedrijf

Overtreden van het vennootschapsrecht of de statuten:

• Het niet respecteren van de regels inzake bijeenroeping van de Algemene Vergadering
• Ontbreken van verslagen van vergaderingen van de AV of de Raad van Bestuur
• Niet naleven van de statuten. Bijvoorbeeld: als enige bestuurder tekenen voor hogere bedragen dan toegelaten volgens de statuten.

De klassieke aansprakelijkheid t.g.v. fouten en nalatigheden

Hiervoor moet er een bewijs aangetoond worden van een fout van de bestuurder, schade en het verband tussen beide
Mogelijke voorbeelden zijn:

• Het onredelijk verderzetten van een verlieslatende activiteit
• Het aangaan van verbintenissen waarvan je als bestuurder weet of had moeten weten dat de vennootschap deze niet kan nakomen

Specfieke gevallen voorzien in het vennootschapsrecht

• ‘kennelijke grove fout’ bij een faillissement van de vennootschap
• bestuurders zijn aansprakelijk voor het betalen van achterstallige bedrijfsvoorheffing of BTW wanneer zij een fout begaan hebben. Sinds 2006 bestaat er zelfs een automatisch vermoeden van fout wanneer de BTW of bedrijfsvoorheffing een aantal termijnen niet betaald werd.
• Ook voor achterstallige RSZ-bijdragen bestaat er een regime van persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder.

Strafrechterlijke aansprakelijkheid

• Op bepaalde overtredingen zijn strafsancties
• Zo kan het aanwenden van vennootschapsmiddelen voor privé doeleinden (‘misbruik van vennootschapsgoederen’) strafrechterlijk worden vervolgd.

Heel veel verschillende partijen kunnen een vordering instellen. Dit kunnen zowel interne (aandeelhouders, andere bestuurders, (ex-)personeelsleden, …) als externe partijen (overheid, fiscus, banken, …) zijn.

Uit statistieken van verzekeraars weten we dat het merendeel van de eisen komt van de gerechtelijke instanties (procureur). Externe partijen (bv. leverancier, financier, …) en werknemers volgen resp. op plaatsen 2 en 3. Andere overheidsinstanties (fiscus, RSZ, …) zijn op een 4e plaats goed voor 8% van de claims.

Het moet gezegd dat meer en meer werknemers (bv. bij pesten op het werk) de stap zetten om een bestuurder hiervoor aansprakelijk te stellen.

Preventief kan je heel wat doen om het risico te beperken:

• Maak een grondige analyse van het bedrijf voor je een mandaat aanvaardt
• Zorg voor een diverse samenstelling van de Raad van Bestuur qua kennis en ervaring
• Werk aan kader waarin deugdelijk bestuur mogelijk is
• Enz…

Juridisch zijn er ook een aantal mechanismen waarmee je je extra kan indekken. Zo kan je bv. via een overeenkomst je aansprakelijkheid t.o.v. de vennootschap beperken.

Ontslag is een ultiem middel als je echt ziet dat qua bestuur de dingen goed foutlopen, maar is enkel een middel voor de toekomst.

Na preventie en juridisch oplossingen blijft een verzekering bestuurdersaansprakelijkheid (vaak ook verzekering D&O genoemd) aangewezen om het grootste deel van de resterende risico’s in te dekken.

In grote lijnen vergoedt de verzekering bestuurdersaansprakelijkheid

• De burgerlijke verdedigingskosten: de kosten voor een advocaat en dergelijke als iemand jou aansprakelijk probeert te stellen voor een rechtbank.
• De schadevergoeding: de vergoeding aan een derde waartoe een rechtbank jou veroordeelt zal, binnen de grenzen, van de verzekeringspolis voor rekening van de verzekeraar genomen worden.
• De strafrechterlijke verdedigingkosten: de kosten voor een advocaat en dergelijke als je door strafrechtbank op het matje wordt geroepen.

Belangrijkste punt zijn vaak de verdedigingskosten. Het is niet dat bestuurders continu aansprakelijk worden gesteld, maar ze worden wel meer en meer aangesproken. Dan moet je je adequaat kunnen verdedigen. Het kostenplaatje van de verdediging loopt snel heel hoog op.

De verzekering bestuurdersaansprakelijkheid is een complex geheel. Contacteer ons daarom voor een persoonlijk gesprek waarin we alle details zorgvuldig uit de doeken doen.

Neen, dat is een vaak voorkomende misvatting. De gewone polissen aansprakelijkheid (of beroepsaansprakelijkheid in het geval van ICT-bedrijven) beschermen jouw bedrijf o.m. tegen de financiële gevolgen van fouten gemaakt door werknemers. Het type fouten dat gedekt is, zijn fouten gelinkt aan de specifieke bedrijfsactiviteit (bv. software development). Fouten in het besturen van de vennootschap zelf vallen hier niet onder en zijn zelfs altijd expliciet uitgesloten.